Belirtiler
- Basılı sayfanın üzerindeki sözcükleri ve harfleri tanımada yetersizlik,
- Okuma yeteneğinin çocuğun yaşına göre olması gereken düzeyin altında olması.
Belirgin okuma yetersizliğine sık sık dyslexia da denmektedir. Bu, en yaygın öğrenme yetersizliği olup normal bir görüntü ve normal bir zekâ düzeyine sahip çocuklarda ortaya çıkmaktadır. Çocuk yazılı dili sökememekte, bu yüzden de okuma zor olmaktadır. Okuma yetersizliği olan çocukların konuşması daima normal olmakta ancak konuşma dili ve yazmayla ilgili sorunlarla sık sık karşılaşmaktadırlar. Bozukluk, gözler yardımıyla alınan imgelerin anlamlı bir lisana çevirmede beyinde ortaya çıkan bir yetenek noksanlığıdır.
Okul problemi, çocuk okumaya başladığı yaşta okumada bir gecikmeyle belirlenmektedir. Çoğu çocuk bu beceriyi 6 yaşında öğrenmeye hazırdır. Ancak okuma yetersizliği olan çocuk okumanın temelini birinci ya da ikinci sınıfta bile edineınemektedir. Harflerin ("d" yerine "b") ve sözcüklerin ("kar" yerine "rak") ters kullanımı bu soruna sahip çocuklarda çok yaygındır. 6 yaşından daha küçük normal çocuklarda ise bu ters kullanımlar endişe konusu olamaz. Bununla birlikte, okuma yetersizliğinde ise ters kulanımlar sürekli görülmektedir.
Çocuğunuz sağdan sola doğru okumaya çalışıp, sözcükler ya da harflerdeki benzerlik ya da farklılıkları göremiyorsa (ve arasıra işitmiyorsa) ve bilmediği bir sözcüğü telaffuz etmede yeteneksiz ise okuma yetersizliği kendini gösteriyor demektir.
Eğer okuma yetersizliği olan bir çocuğunuz varsa şunu göreceksiniz ki, okumada gösterdiği yetersizlik, aritmetik gibi diğer derslerdeki başarısını etkilemeyecektir. Bununla beraber okuma diğer dersler için temel bir beceri olduğundan okuma yetersizliği olan bir çocuğun diğer dersler hususunda da bir dezavantaja sahip olacağı açıktır.
Okuma yetersizliğinin temelinde neyin bulunduğunun bilinmemesine karşın, buna beynin dille ilgili bir alanının yanlış fonksiyonda bulunmasının yol açtığı hususunda kanıtlar bulunmaktadır. Dil bozuklukları ailelerin tarihlerinde de sık görünmektedir. Okuma yetersizliği kızlardan çok erkekleri etkilemektedir. Okul çağındaki çocukların yaklaşık olarak % 10-15`İ bu rahatsızlığa sahiptir.
Teşhis
Yaşa göre belirlenmiş okuma başarısı standardın altındaysa bu rahatsızlık, okuma yetersizliğinin semptomudur. Tıbbi, kavramsal ve duygusal süreçlere ek olarak eğitimsel ve psikolojik faktörlerin belirlenmesi, tedavinin planlanması ve çocuğunuzun gösterdiği gelişimin incelenmesi gerekmektedir, ihtiyaç duyulan görme, işitme ve nörolojik incelemeler doğrulamaktadır ki, çocuğunuzun okuma yetersizliği başka bir bozukluğa bağlı değildir.
Çocuklar için Wechsler Zeka Ölçümü (WİSQ gibi eğitimsel testler ile akademik başarı testleri problemin teşhisinde kullanılacaktır. Daha da önemlisi bir uzman, çocuğunuzun okuma becerilerinin niteliği ve sürecini analiz edecektir.
Belirgin Okuma Yetersizliği Ne Kadar ciddidir?
Okuma yetersizliği okulda öğrenimin pek çok yönünü etkiler. Eğer tedavi yoluna gidilmezse bu bozukluk çocukta, kendine duyduğu saygıda azalma, davranış problemleri, ihmalcilik, saldırganlık, Öğretmenlerden, ebeveynlerden ve arkadaşlardan uzaklaşma ve yabancılaşma gibi sorunlara yol açabilir.
Okuma yetersizi İğin in şiddeti çok değişkendir. Bazı çocukların okumasını çok şiddetle etkilerken diğerlerinde rahatsızlık nispeten daha iyidir.
Tedavi
Tedavide çare yine eğitimdir, çünkü okuma yetersizliğine sebep olan beynin ilgili bölümündeki yanlış fonksiyonu düzeltmek için bilinen bir yöntem bulunmamaktadır. Psikolojik test yöntemleri, uygun bir öğretim programının hazırlanmasında çocuğunuzun eğitimcilerine yardım edecektir. İşitme, görme ve dokunmayı kapsayan duyumlara önem veren teknikler okumayı da ilerletmekte kullanılmaktadır, Bu tekniklerden en önemlisi, öğretimin hem görsel, hem de işitsel metodlardan faydalanan bir okuma uzmanının verdiği sürekli talimatlardır. Okumadan başka alanlarda başarı için duygusal destek ve fırsatlar sunmak da önemlidir.
Eğer okuma yetersizliği şiddetliyse, bunun çaresi olan etkili okuma çalışmaları genellikle pek çok bireyi ve küçük grup benzeri kitleleri her hafta bir araya toplamalıdır. Gelişme, çok çalışmaya bağı olup muhtemelen yavaş gerçekleşecektir. Daha orta düzeydeki çocuklar ise okula gidebilecek ve gazete okuyabilecek kadar iyi bir şekilde okumayı öğrenmektedirler. Ancak okuma yeterliliğinin çok düşük düzeyde olduğu durumlarda, güzel okuma hiçbir zaman mümkün olamamakta, iyi okuma becerisi gerektirmeyen meslekler için de okuma çalışmaları yapılmaktadır.
Not:Burada yer alan yazılar bilgilendirme amaçlıdır, İlaç önerisi ve tedaviler için lütfen doktorunuza başvurunuz..