Yüksek yoğunlukta toksik dumanlara ve gazlara maruz kalmak çeşitli solunum rahatsızlıklarına yol açabilir.

Sanayi Dumanlan ve Gazlan
Sınai toksik kimyasal maddelerine uzun süre düşük yoğunluklarda veya kaza eseri yüksek yoğunluklarda maruz katmak çeşitli geçici ve bazen kronik (müzmin) solunum bozukluklarına yol açabilir. Genelikle aşağı (alt) solunum yolları etkilenir ve nefes darlığı, öksürük ve kronik bronşit gibi belirtiler meydana getirir.
Toksik kimyasal maddelere Örnek verecek olursak şunları sıralayabiliriz: Amonyak, siyanürler, formaldehit, nitrojen dioksit, izosiya-natiar, ozon, fosgen, fitalik anhidrat ve küküıtdioksit
Kadmium, krom, nikel ve berilyum gibi metallerin sınai olarak yüksek derecelere kadar eritilmesi işlemi ve sonra bunların süratle soğutulması, solunduğunda çeşitli solunum hastalıklarına yol açacak dumanların çıkmasına neden olur. Bu hastalıklar arasında bronşit, akciğer enfeksiyonu, akciğer kanseri ve metai dumanı humması vardır. Metal dumanı humması bakır, magnezyum, çinko ve belli bazı diğer metallerin dumanlarına maruz kalmaktan doğabilen gribe benzer bir hastalıktır.
Belirtiler genellikle çalışmadan bir kaç saat sonra başlayıp 24 saat içinde geçer. Fakat işçi yeniden dumana maruz kaldığında tekrar başlar.
Eğer kaynakçılık (lehim işleri), metal delgi, eritme yoluyla metal ayırma, çömlekçilik (seramik) ve fırın işçiliği (metal fırını) gibi işlerde çalışıyorsanız en yüksek risk grubundansınız demektir. Tehlikeli olmayan bileşimler kullanmak, havalandırmanın yeterli olmasını sağlamak, güvenli makine ve çatışma şartları uygulamak, toksik dumanlara maruz kalmayı önlemeye yardım edebilir.
Bütün durumlarda, bu duman ve gazlara maruz kalan ve aynı zamanda sigara da içen işçiler akciğer kanseri bakımından çok daha yüksek risk altındadır.

Hava Kirliliği
Uygun atmosfer şartları altında otomobillerin, enerji tesislerinin, santraller ve fabrikaların yol açtıkları hava kirlenmesi, havada ozon ve kükürt dioksit seviyelerinin yükselmesi sonucunu doğurabilir. Bu durum sıklıkla astımlı kişilerde hırıltılı nefes almaya yol açar ve yaşlılarda, küçük çocuklarda ve kronik kardiyo puimoner hastalığı olanlarda nefes darlığına yol açabilir. Ozon seviyesinin yüksek olduğu günlerde, genellikle uzun süreli sıcak ve rutubetli hava sonrası, risk grubunda bulunanların sokağa çıkmamaları en uygun davranış olur.
Kapalı yerde hava kirlenmesi de problem olabilir, özellikle, enerji randımanı endişelen dolayısıyla evler daha sıkıca izole edilip hava sızdırmaz şekilde inşa edilmeye başlanmış olması nedeniyle. Dolayısıyla eskiden fazla önemi olmayan dumanlar, dışarı çıkmak yerine evde birikme eğilimi göstermektedir. Bunlara bir örnek sigara dumanıdır. Bu duman, sigara içen kişi üzerinde sağlık yönünden büyük etkileri yapmakla birlikte buna maruz kalan sigara içmeyen kişileri de etkilemektedir.
örneğin sigara içme nedeniyle solunum yoları enfeksiyonlarının arttığı ve akciğer fonksiyonunun azaldığı ispatlanmıştır. İyi havalandırma yoksa odun dumanı ve gazlı döşeme ısıtıcılarının dumanlan astımı şiddetlendirebilir.
Potansiyel olarak tehlikeli olan bir diğer madde formaldehittir. Bu madde üretan köpüğü izolasyonunda vardır ve bazı yeni evlerin, portatif evlerin ve mobilyaların döşemesinde bulunur. Ürünler yeniyken gözleri, burnu, boğazı ve hava yollarını (nefes borusu ve bronşlar) tahriş edebilen keskin bir koku vardır, bunun nedeni formaldenit buharıdır. Formaldehit yavaş yavaş buharlaşır, dolayısıyla, birkaç ay içinde problem yaratmayacak duruma getir. Bu ilk haftalar veya aylar boyunca, astımlı kimseler daha kötü olduklarını fark edebilirler.

Duman
Yangınla mücadele edenler ve yangın kurbanları arasında, dumandan ölenlerin sayısı yanıktan ölenlerinkinden fazladır. Duman solumanın akciğerler üzerinde birçok etkisi vardır. Genellikle alt solunum yollarının iltihabına yol açar. Bu durum, eğer dumana maruz kalma durumuna yol açacak kadar şiddetliyse pulmoner ödeme götürebilir.
Herhangi bir şey yandığında karbonmonoksit çıkar ve bu madde solunum yoluyla alındığında hemen oksijen taşımasını aksatır. Bütün dumanlarda bu kokusuz gaz vardır.
Dolayısıyla kapalı yerde duman çıkaran herhangi bir ateşiniz varsa dikkatli olun (kapalı yerde mangal kullanılması gibi). Karbonmonoksit solumanın etkileri öyle sinsidir ki fark edilmeyebilir, ve bir şey olduğunun farkına varmadan bilinç kaybına uğrayabilirsiniz.
Yüksek konsantrasyonda parçalar içeren duman ve akciğerleri tahriş eder.
Ev döşenmesinde kullanılan birçok plastikler, poliüretanlar ve diğer sentetik maddeler yandığı zaman çeşitli toksik gazlar gkanr. Bunlar akciğerlere özellikle zararlıdır ve geçici olsa da ağır hastalığa yol açabilir. İtfaiyeciler gibi dumana uzun süreli maruz kalma durumlarında bunu ölçmek zor olmasına rağmen kronik hastalık riskini artırabilir.

Not:Burada yer alan yazılar bilgilendirme amaçlıdır, İlaç önerisi ve tedaviler için lütfen doktorunuza başvurunuz..