Belirtiler
- Üst karın veya alt göğüs kafesi bölgesinde yanma, acı, kemirme veya açlık hissi. Süt, yemek veya antiasit haplarla geçer.
-Büyük abdest kokulu, siyah, çamur görünüşlü.
-Yemekten sonra tıkanıklık hissi.
-Bulantı ve kusma.

Acil Durum Belirtileri
-Şok: Soğuk bir cilt ve bayılma. Bu fazla kan kaybı demektir.
-Kan kusma (parlak kırmızı)

Peptik ülserler, yemek borusu, mide veya duodenumda (12 parmak bağırsağı) ufak yaralardır. Genelde midenin alt kısmında veya duo-denumun üst bölümünde görülür. Ülserlerin sebebi tam olarak bilinmemektedir. Normalde bu organların iç zarları asit ve mide sularıyla duvarlarının yaraya direnci arasındaki denge sayesinde korunur. Bu denge bozulunca peptik ülser ortaya çıkar. Midenizin çok asit üretmesi mutlaka ülser olacağınızı belirlemediği gibi mi-denizdeki düşük asit üretimi de ülsere yakalanmayacağınızın garantisi değildir. Olay asit miktarıyla koruyucu zarın niteliği ve niceliği arasındaki dengeye bağlı görünmektedir.
Peptik ülser genelde sindirim yollarından yemek borusu, mide ve deononumun gastrit suyla karşılaştığı noktalarda görülür. En çok görülen duodenum (ince bağırsağın başlangıç noktası) ülseridir. Mide ülseri genelde midenin alt bölümünde, yemek borusu ülseri de gene borunun alt bölümünde oluşur.
Peptik ülser toplumumuzda çok yaygındır. Her on kişiden birinde bu tür ülsere rastlanır, duodenum ülserinde çoğunca yaş 40-50 arası, mide ülserinde ise 60-70 civarıdır. İyileşen ülserlerin bir yıl sonra tekrarladığı çok sık görülür. Ülserlerin kalıtımsal bir yanı olduğu sanılmaktadır. Mide ülseri olan hastalara sorulduğunda çoğunun ailesinde normalin .3 katı sayı-, sında duodenum ülseri görüldüğü saptanmıştır. İnanıldığının aksine çok stresli hayat yaşayan, hızlı yiyen, yemek saati belli olmayan kişilerin diğer kişilere göre daha sık ülsere yakalandıkları bilimsel olarak saptanmamıştır. Ayrıca ülserler sadece yüksek seviyedeki yöneticileri değil diğer tür mesleklerdeki kişileri de etkilemektedir, ülser her sosyo ekonomik gruptaki insana ulaşmaktadır.
Oniki Parmak Bağırsağı Ülseri
Bir oniki parmak bağırsağı ülserinin söz konusu olduğuna işaret edecek tek bir belirti yoktur. Ancak görece güvenilir bir belirti, üst karının üst orta kısmındaki bir yanma, ağrı, ezilme ya da açlık duygusu ya da göğüs kemiğinin altındaki gidip gelen bir ağrıdır. Ülser oniki parmak bağırsağının arka duvarındaysa, sırtınızın ortasında ağrı hissedebilirsiniz. Bazen, yemeklerden sonra şişkinlik ve mide bulantısı hissedebilirsiniz. Uzun süreli bir ülserin sonucu olan yara, piloru (mideden ince barsağa geçiş) tıkarsa, yemeklerden sonra gerginlik hissedebilirsiniz, hatta kusma ya da geri çıkarma söz konusu olabilir.
Bazı durumlarda, ülseriniz olduğu halde ağrı duymayabilirsiniz, ilk belirti kanama olabilir. Dışkı kara, katran görünümünde ve kötü kokulu olabilir. Kırmızı ya da kahve telvesine benzer bir madde kusmak ya da kestane rengi dışkı daha az rastlanan bir durumdur.
Pankreasta ya da oniki parmak barsağında tümörlerin oluştuğu bir durum olan Zollinger-Ellison sendromu, midede asit salgılanmasını uyaran bir hormonun (gastrin) aşırı miktarlarda üretilmesine neden olur. Peptik ülser midede, oniki parmak barsağında ya da ince barsağın başka yerlerinde oluşabilir. Bu hastalıkta oluşan tümörler bazen habis olurlar (bkz. Zollin-ger-Ellison Sendromu)
Sigara kullanımı oniki parmak barsağıyla ilişkili olabilir. Çok sigara içenlerde, bunların ve başka ülserlerin ortaya çıkma olasılığı daha yüksek olduğu gibi, ülserlerin sigara içmeyenlerde olduğu kadar çabuk iyileşmesi daha küçük bir olasılıktır, sigara ile ülser oluşumu arasındaki ilişki tam olarak anlaşılamamıştır, ama nikotinin, mide asidini nötralize etmekten kısmen sorumlu olan, pankreasın alkalin salgılarını bir şekilde önlediği düşünülmektedir.
Psikolojik etkenlerin oniki parmak ülserlerinde herhangi bir rolü olup olmadığı tartışmalı bir konudur. Artık bir ülser kişiliği tipi olduğuna inanılmamaktadır; ancak, uzun süreli endişenin varolan ülseri şiddetlendirebileceği ve iyileşmesini geciktirebileceği düşünülmektedir.
Mide Ülseri
Aşırı mide asidi gastrik ülser oluşumuna katkıda bulunabilir, Ancak, mide ülserinin çoğunlukla, mukus ve midenin koruyucu tabakası kusurlu olduğu ve normal miktarda mide asidine direnç gösteremediği için ortaya çıktığına inanılmaktadır. Aşırı asit salgılaması, mide ülserinin birincil nedeni olmadığı için, aside karşı sıvı ilaçlar ya da asit düşürücü ilaçlar, oniki parmak ülserleri için gerekli olandan daha düşük dozlarda etkili olabilirler. Aspirin gibi ağrı kesiciler de dahil olmak üzere bazı ilaçlar mide ülserine ya da mide erozyonlarına yol açabilir. Bunun nedeni açık değildir, ama midenin koruyucu tabakasındaki bir zayıflamayla ilgili olabilir.
Ağrı belirtisiyle, bir oniki parmak ülseri ile mide ülserini ayırdetmek kolay değildir. Mide ülseri ağrısının yemekle rahatlaması daha küçük bir olasılıktır; bazı durumlarda, yemek mide ülseri ağrısını daha da arttırabilir.

Peptik ülserle ilişkili, potansiyel olarak tehlikeli birkaç komplikasyon vardır. Bazen ülser kanama yapar, bu durumda hastaneye yatmak gerekir, şiddetli kanamanın bir tehlikesi şoktur. Başka bir tehlikesi, kanama hafif olduğu halde uzun sürerse, bir demir eksikliği anemisinin ortaya çıkmasıdır.
Başka bir ciddi komplikasyon olan delinme, ülser mide duvarını ya da oniki parmak barsa-ğını karın boşluğuna kadar aşındırdığında ortaya çıkar. Bu, aniden şiddetli ve ısrarlı bir ağrının başlamasına neden olur. Böyle bir durumda, hemen doktora gidin. Genellikle, acil cerrahi müdahale gerekli olur.
Mide çıkışının tıkanması, uzun süren oniki parmak barsağı ya da pilor kanalı ülserleri olan kişilerdeki bir komplikasyondur. Bu, midenin genişlemesiyle sonuçlanır. Saatler önce yenmiş yiyeceklerin kolayca tanınabilecekleri bir şekilde kusulması söz konusu olabilir.

Teşhis
Doktorunuz sizde ülser olduğundan şüphelenirse tam teşhis koyabilmek için bazı testler isteyecektir. Bunlar baryum röntgen testi (Yemek borusu, mide ve bağırsak röntgenleri) ve endoskopidir. Baryum testi olumsuz çıkar fakat şikayetleriniz devam ederse endoskopik muayene şarttır. Testle ülserin midenizde olduğu saptanırsa doktorunuz biopsi yaparak bir parça alıp laboratuarda kanser olup olmadığını araştırır. Duodenum ülserlerinde çoğunlukla kanser görülmez.
Peptik Ülserler Ne Denli Ciddidir?
Genelde erken teşhis ve doğru tedavi ile ülser birkaç haftada geçer. Fakat erken teşhis ve tedavide bu ülserin 2 yıl içinde tekrarlanamayacağına bir garanti değildir.

İlaçlar
Ülser hastalarının çoğu ilaca olumlu cevap vermektedir. Tedavinin temeli ya asit miktarını azaltmak ya da midedeki ve duodenumdaki koruyucu zarı güçlendirmektedir. Tedavide uzun yıllardır kullanılan yöntem antasit bazlı ilaçlardır. Bunlar solüsyon halindeki antasitlerin yemeklerden 1 saat önce ve 2 saat sonra ve yatmadan alınmasıdır. Son yıllarda mide ve duodenumdaki asitleri azaltan yeni bir ilaç bulunmuştur. Bunlara H2 blokerleri denmektedir.
Bunlar simetidin, ranitidin ve fomotidin`dir. Bu ilaçlar eskiden beri kullanılmakta olan solüsyon halindeki antasitler kadar etkili olmaktadır. Genelde tedavi süresi 6 haftadır. Ülseriniz düzeldikten sonra da doktorunuz daha ufak dozlar alarak tedaviye devam etmenizi önerebilir. Diğer bir ilaç da mide ve duodenum zarının üzerinde bir tabaka oluşturan sukralfatdir. Ayrıca misoprostil de yeni piyasaya sürülmüş bu tür bir ilaçtır. Bunların yerine antiasidler kullanılmaktadır.

Ameliyat
Ameliyat, ülser ilaçla geçmediği ve kompli-kasyonlar olduğu takdirde başvurulacak bir yöntemdir.

Beslenme
Eskiden beri uygulanan sütle tedavi yönteminin etkili ve önemli olmadığı görülmüştür. Bilakis protein ve kalsiyumlu yiyeceklerin asit ifrazatını arttırdığı saptanmıştır. Eski beslenme şeklinden farklı olarak doktorunuz yağlı ve acı yemekler yemeğe de izin verebilir. Tabii biber, sarmısak, kafein ve alkolden uzak durmanızı isteyebilir. Kafeinsiz kahve de asiti arttırdığı için içilmemelidir.

Önlemler
Sindirim yollarınızdaki zarla asit salgıları arasındaki hassas denge alkol, aspirin ve diğer bazı ilaçlarla bozulabilir. Aspirin ve diğer bazı anti-enflamatuar ilaçlar zararlı etki yapar ama parasetamol böyle değildir. Sigara içiyorsanız, vazgeçin. Sigara ülsere sebep olabileceği gibi iyileşmesini de engeller. Geçmişte ülserle ilgili sorunlarınız olduysa bunu doktorunuza söyleyin. Aspirin ve benzer ilaçlar kullanmanız gerekirse, bunların asit yapma özelliğine karşı simetidin, anitidin veya famotidin veya sukralfa-te ya da misoprostil türü bir ilacı da beraber kullanın.

Not:Burada yer alan yazılar bilgilendirme amaçlıdır, İlaç önerisi ve tedaviler için lütfen doktorunuza başvurunuz..